Przewodnik po Bollywood
Bollywood to nazwa indyjskiego przemysłu filmowego z siedzibą w Bombaju.
Bollywood jest odpowiednikiem stolicy światowego kina jakim jest Hollywood ze względu na kilka uderzających podobieństw:
• Bollywood zdominował produkcję indyjskiego przemysłu filmowego, produkując od 800 do 900 filmów rocznie.
• To komercyjny, nie wspierany przez rząd przemysł którego rodzime produkty wypierają z box office wszystkie zagraniczne.
• Bollywood tak jak Hollywood cieszy się ogromną popularnością zarówno w nie hindusko-języcznych regionach jak też wśród rozproszonych po całym świecie hinduskich społeczności.
W każdym bollywoodzkim filmie akcent kładziony jest na widowiskowych scenach tańca i śpiewu.
• Sceny te odzwierciedlają emocje bohaterów oraz ich romantyczne i erotyczne fantazje.
• W każdym filmie jest specjalna scena tańca, w którym tancerka uwodzicielsko prezentuje się przed kamerą emanując erotyzmem.
• Połączenie piosenki z tańcem to tradycja zaczerpnięta z klasycznego indyjskiego teatru z XIX i XX-go wieku. W ostatnich czasach wszystko począwszy od disco do aerobicu miało wpływ na choreografię.
• Piosenki z filmu nadawane są do samej premiery a ich przedpremierowy sukces jest wskazówką wyniku jaki film może osiągnąć w box office.
Filmy bollywoodzkie oparte są na jednym i tym samym schemacie, na który składają się:
• melodramatyczne i poruszające przeżycia porównywalne z tymi jakich dostarcza przejażdżką kolejką górską,
• romans pomiędzy przystojnym bohaterem i śliczną dziewczyną,
• przeszkody piętrzące się na drodze do ich miłości – niedopowiedzenia, sprzeciw rodziny,
• rodzina jest osią centralną, bohater jest często bardzo blisko z matką a ojciec jest zwykle nieobecny,
• tradycyjnie, bohaterka jest obiektem westchnień męskiej części społeczeństwa, rzadko kiedy pełni jakąś funkcję lub czymś się zajmuje,
• stosowane są różne nikczemne gierki,
• fabuła zmierza w kierunku komedii,
• poruszanie kwestii dotyczących indyjskich wartości,
• film oczywiście kończy się happy Endem,
• celem nadrzędnym jest wykreowanie emanującego zaraźliwym entuzjazmem widowiska, pozwalającego na oderwanie się od rzeczywistości,
• przesłaniem i morałem płynącym z filmu jest powiedzenie ‘Miłość Wszystko Zwycięży‘ – lecz nie obędzie się bez komplikacji.
Bez seksu proszę, jesteśmy w Bollywood. W Hollywood dopiero niedawno zniesiono zakaz pocałunków na ekranie, gdyż w Indiach nie jest to zbyt popularny sposób okazywania sobie czułości. Sceny tańca są substytutem kontaktów seksualnych, taniec jest pełen erotyzmu a kamera umiejętnie podkreśla atuty aktorek. Gwiazdy niejednokrotnie występują w mokrym ubraniu prowokując tym samym w subtelny sposób.
Duma i uprzedzenia podpisuje się pod tym bollywoodzkim schematem z całym szacunkiem dla poniższych wskazań:
• Bohaterka nie może być określana mianem słodkiej idiotki. Lalita Bakshi potrafi właściwie spożytkować czas, zachowując przy tym tyle zdrowego feministycznego rozsądku, z którego dumna byłaby sama Germaine Greer.
• Postać głównego bohatera jest równie skomplikowana. Z początku przedstawiony jest jako czarny charakter, który później zostaje zaakceptowany przez hinduską społeczność jak i Kalitę.
• Gurinder Chadha zburzyła dotychczasowy schemat produkcyjny poprzez połączenie sił z amerykańskimi, brytyjskimi i hinduskimi aktorami, kręcenie zdjęć na terenie Indii jak i poza nimi przy wsparciu hinduskiej, amerykańskiej i brytyjskiej ekipy oraz połączenie zachodniej kultury z tradycjami Bollywood.
• Chadha zaskakiwała członków swojej ekipy tym, że dostarczała aktorom scenariusze jeszcze przed rozpoczęciem zdjęć [większość bollywoodzkich aktorów otrzymuje swoje kwestie w dniu zdjęć], ustalała dzienny plan pracy (dotychczas niespotykany w produkcji bollywoodzkich filmów) oraz przeprowadzała próby z aktorami (znowu jako pierwsza).
Do ostatnich projektów bollywoodzkiego rynku kinematograficznego możemy zaliczyć:
• Devdas (Sanjay Leela Bhansali, 2002) to do tej pory najbardziej ambitny i kasowy film Bollywood. To był pierwszy film, którego pokaz specjalny miał miejsce na festiwalu w Cannes, który trafił na szczyt box office w Indiach i USA.
• Lagaan (Ashutosh Gowariker 2001) film opowiadający o meczu krykieta drużyn hinduskiej i brytyjskiej był jednym z najdroższych w historii Bollywood. Film trafił na listę Top 10 box office, nominowany był też do Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowejw kategorii Najlepszy Film Zagraniczny.
• Pozostałe takie jak Asoka (Santosh Sivan, 2001), Salaam Bombay (Mira Nair, 1988) i Królowa bandytów (Bandit Queen) (Shekhar Kapur, 1994) prowokowały zagadnieniem dotyczącym podziału kast i rolą kobiety we współczesnym hinduskim społeczeństwie przez co wzbudziły olbrzymie kontrowersje.
Bollywood łączy się z Hollywood. Wpływ takiego oddziaływania widoczny jest chociażby w produkcjach, które odniosły spory sukces takich jak Wojny domowe (East is East), The Guru czy Podkręć jak Beckham (Bend It Like Beckham).
Fakt filmowy. Każdy dzień zdjęć na planie bollywoodzkiego filmu rozpoczynał się od modlitwy. Gurinder była szczęśliwa mogąc dochować tradycji.
