Awanturnicza komedia, absurd i menhiry – magiczne rozwinięcie galijskiego uniwersum ma się znakomicie! 7

Asterix i Obelix to jedna z nielicznych franczyz w historii globalnej popkultury, która doczekała się znakomitych inkarnacji w niezliczonej ilości mediów. Doskonałym tego przykładem jest najnowsza animacja. Twórcy – na poziomie fabularnym i wizualnym – wysyłają widzom jasny komunikat: "From Gallia with Love and Nostalgia". Nie ma złudzeń: nowy film poszerza uniwersum dzielnego Gala, równocześnie będąc jeszcze bardziej magicznym od Fantastycznych zwierząt.

Asterix oraz jego dzielny kompan, Obelix, przemierzyli już całą Galię oraz większość krajów na całym świecie (trafili nawet „na koniec świata” czyli do ówczesnej Ameryki na wiele lat przed przybyciem tam pierwszych konkwistadorów). Większość filmów oraz animacji, które trafiały dotąd na ekrany kin, stanowiły zatem ekranizację popularnych komiksów. Czasem scenarzyści decydowali się na hybrydyczną układankę motywów z poszczególnych przygód praprzodków Francuzów. W przypadku Tajemnicy magicznego wywaru mamy do czynienia z pierwszym oryginalnym scenariuszem dzieła kinematograficznego od czasów 12 prac Asterixa, czyli od 1976 roku. Czy twórcom współczesnej animacji udało się uchwycić ducha karykaturalnego poczucia humoru René Goscinny'ego oraz Alberta Uderzo? Powiem wprost: oglądając film, czułem się, jakbym sięgnął po najlepszy tom frankofońskiego komiksu dla dużych i małych.

Tajemnica magicznego wywaru wiernie odnosi się do przygód Gala Asteriksa z kart komiksu. Wszystko jest na swoim miejscu, każdy składnik z przepisu na dobry komiks serii zostaje wykorzystany: mieszkańcy wioski rzucają w trakcie bójek zgniłą rybą, Rzymianie dostają solidnego łupnia, dziki biegają po lesie (ewentualnie zostają pożarte przez Obeliksa), zaś zioła do magicznego wywaru można ścinać wyłącznie złotym sierpem – tylko wtedy zachowują one swoje magiczne właściwości. Tak, twórcy uchwycili nawet tak kanoniczne smaczki i szczegóły z popularnego cyklu powieści graficznych. Na Teutatesa!, nie zapomniano również o cudownym absurdzie oraz szeregu odwołań do współczesności, którymi okraszone zostały przygody Asteriksa w swojej literackiej formie. Oczywiście, podobne żarty działają tutaj znacznie lepiej niż w aktorskim filmie Asterix na olimpiadzie – na zawsze w moim sercu pozostanie druid-Jezus. Nie zabrakło nawet celnych gier słownych.

O serii komiksów autorstwa René Goscinny'ego oraz Alberta Uderzo można powiedzieć wiele dobrego. Nie ulega jednak wątpliwości, że twórcy obchodzą się z kobiecymi postaciami w stosunkowo szowinistyczny sposób. Karykaturalna formuła broniła ich przez wszystkie lata przed posądzeniem o mizoginizm. Niestety, dziewczynki nie znajdą w tych komiksach postaci, z którymi mogłyby się śmiało utożsamiać. Bohaterowie albo posiadają w domu zrzędzące matrony (Miminka – żona wodza), albo spotykają na swojej drodze "sexy" obiekty miłosne, przyprawiające o zawrót głowy zarówno Asteriksa, jak i Obeliksa (laury nieświadomego uwodzenia przypadają zazwyczaj "barbie" Falbali). Podobną konwencję wyśmiał nawet rysownik i scenarzysta, Milo Manara, tworząc sarkastyczną parodię przygód dzielnego Gala – w Polsce można ją znaleźć w publikacji „Uwodzicielskie chimery”. Chociaż wioska na północy Francji wciąż dumnie broni się przed rzymskim najeźdźcą, nie jest w stanie stawić czoła legionowi kobiet w komiksie włoskiego twórcy.

Zupełnie inaczej sprawa wygląda w przypadku Tajemnicy magicznego wywaru. Wśród głównych bohaterów pojawia się postać dziewczynki, zaś cała galijska wioska pozostaje pod opieką kobiet na czas odejścia mężczyzn – przez długi czas dumnie stawiają one czoła rzymskiemu najeźdźcy. Twórcy czują na swoim ramieniu oddech akcji #metoo – dziewczynka posiada zatem genderowy pazur w sposobie pisania postaci.

Historia napisana przez Alexandre'a Astiera poszerza filozofię magii w uniwersum Asteriksa. Zgrabnie dopowiada przeszłość Panoramiksa oraz rzuca nowe światło na magiczne wywary pozostałych druidów (ich właściwości oraz wykorzystanie). Co ciekawe, animacja jest bardziej magiczna od Fantastycznych zwierząt: Zbrodni Grindelwalda – patos tamtejszych uroków zaklęty zostaje w bezpretensjonalnej zabawie tajemniczymi napojami oraz intrygującymi sztuczkami z pogranicza prawdy i iluzji. Nawet antagonista filmu – Sulfurix dubbingowany w Polsce przez Kubę Wojewódzkiego – stanowi przykład niejednoznacznego złoczyńcy. W tym wypadku twórcy odcinają się od kanonu komiksów (postać złego druida pojawiła się w tomie „Wróżbita” - posiadała jednak zupełnie inny bagaż atrybutów oraz alternatywną przeszłość). Sulfurix jawi się jako swoisty Malcolm X galijskiego narodu, który za sprawą magii pragnie brutalnie rozprawić się z Rzymianami.

Jedynie finał wygląda, jakby twórcy przedawkowali pewien magiczny napój. Definitywny koniec historii nie wpisuje się w konwencję popularnych komiksów, uciekając gdzieś w modne ostatnimi czasy wpływy kinematografii japońskiej. Poza tym Asteriks i Obeliks. Tajemnica magicznego wywaru powinien zadowolić wszystkich miłośników przygód małego Gala oraz jego otyłego towarzysza. Tak, jak w przepisie na tytułową miksturę, także tutaj wszystkie elementy znajdują się na swoim miejscu. Okręt piratów stale ląduje na dnie morza, Rzymianie dostają w kość, zaś cała historia przybiera kształt galijskiej odysei w poszukiwaniu następcy Panoramiksa. Nawet forma przedstawionych postaci nie kłóci się ze stylem Uderzo, prezentowanym w komiksach. Awanturnicza komedia, absurd i menhiry – magiczne rozwinięcie galijskiego uniwersum ma się znakomicie!