Filmy kradzież, neorealizm włoski

Berlin, lato po kapitulacji Niemiec, rodzina Köhlerów zmuszona jest dzielić zbyt małe mieszkanie z czterema innymi lokatorami. Mieszka tu chory wdowiec pan Köhler z trójką dzieci. Jego córka Eva w dzień opiekuje się domem, a nocami bywa w barach. Pierwszy syn, Karl-Heinz, były żołnierz Wehrmachtu, ukrywa się w mieszkaniu, bojąc się pójść do więzienia. Najmłodszy, dwunastoletni Edmund, mierzy się z trudną rzeczywistością życia. Stara się pomóc swojej rodzinie przetrwać. Po otruciu ojca, za namową swojego byłego nazistowskiego nauczyciela, rzuca się ze szczytu budynku.

„Cud w Mediolanie” zrealizowany trzy lata po “Złodziejach rowerów” przez duet Vittorio De Sica – Cesare Zavattini świadczy o odwrocie włoskiego reżysera od czystego neorealizmu. Jest tym dla De Sici, co „Noce Cabirii” dla Federico Felliniego – problemy społeczne powojennych Włoch ustępują rzeczywistości sacrum i profanum, pobożności instytucjonalnej i ludowej, mieszance pogaństwa i religii. To, co w „Złodziejach rowerów” de Sica jedynie zaznaczył na marginesie poprzez wprowadzenie postaci wróżbitki, w “Cudzie w Mediolanie” wybucha z pełną, prostoduszną siłą. Mały Totò znaleziony w zagonie kapusty, a obdarzony łaską czynienia cudów, ratuje swych przyjaciół z opresji i sprawia, że ulatują na miotłach do nieba, zostawiając za sobą pałace bogaczy, lepianki żebraków i przepych Duomo. Nakręcony w 1951 roku film de Sici został nagrodzony Złotą Palmą wraz ze szwedzkim filmem „Fröken Julie”, ekranizacją dramatu Strindberga, w którym panna z arystokratycznych sfer zakochuje się w służącym. Tym żyła Europa początku lat 50.