'Czarnobyl' - fakty i mity w znakomitym miniserialu HBO 2

Katastrofa w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej miała miejsce 26 kwietnia 1986, gdzie w wyniku przegrzania reaktora doszło do wybuchu wodoru, pożaru oraz rozprzestrzenienia się substancji promieniotwórczych. Oczywiście wtedy człowiek po raz pierwszy zetknął się z tego typu katastrofą, dlatego też ludzie pracujący nad tą sprawą musieli niekiedy posługiwać się metodą prób i błędów.

W tym tekście nie będę skupiał się na samej katastrofie, a różnicach pomiędzy prawdziwymi wydarzeniami, a tymi które zostały przedstawione w serialu.

Kim są główni bohaterowie serialu Czarnobyl?

Każdy dobry serial i film musi posiadać pełnokrwiste postacie, które nie są jedynie posągami do wygłaszania ekspozycji i tłumaczenia widzowi, co właśnie zobaczył lub zobaczy na ekranie. Bohaterowie serialu HBO w większości są autentycznymi ludźmi, którzy wiele lat temu byli na miejscu i próbowali rozwikłać zagadkę wybuchu reaktora.

Oglądając serial mamy wrażenie, że na ekranie jest trzech głównych bohaterów – Walerij Legasow, Boris Szczerbina oraz Ulana Komczuk. Tak naprawdę tylko ta ostatnia postać jest fikcją literacką stworzoną na potrzeby scenariusza. Ulana jest zlepkiem wielu naukowców, którzy pracowali wówczas nad sprawą czarnobylską. Twórcy uznali więc, że nie ma sensu przedstawiać każdego naukowca z osobna i wykreowali jedną osobę, która pomaga Legasowowi i Szczerbinie.

Jeśli chodzi o obu panów to ten pierwszy był radzieckich chemikiem i członkiem Akademii Nauk ZSRR, z kolei Szczerbina był działaczem partyjnym, członkiem KC KPZR oraz ministrem budownictwa przemysłu naftowego i gazowego Związku Radzieckiego.

Katastrofa helikoptera

Katastrofa helikoptera w serialu Czarnobyl jest chyba najgłośniejszym i najbardziej znanym pominięciem faktów. W produkcji HBO do wypadku doszło w trakcie zasypywania piaskiem reaktora, gdy w rzeczywistości do katastrofy z udziałem maszyny doszło kilka miesięcy później. Wówczas robotnicy mieli za zadanie wybudować betonowy sarkofag zasłaniający reaktor.

Poniżej możecie zobaczyć wideo z tego wydarzenia:

Dla porównania scena z samego serialu:

Wybuch zbiornika i kolejnych reaktorów

Tak, jak wspomniałem na wstępie była to pierwsza tego rodzaju katastrofa na świecie. Naukowcy w pewnym sensie "uczyli się" dopiero na żywym organizmie, dlatego też w ich pracy nie brakowało błędów i pomyłek.

Naukowcy zajmujący się tą sprawą w pewnym momencie stwierdzili, że to nie koniec zagrożenia i niebawem może dojść do kolejnego wybuchu. Woda znajdująca się pod reaktorem była tykającą bombą, przez co władze były zmuszone wysłać ludzie do ręcznego opróżnienia zbiorników. Po latach wiemy, że misja nie była potrzebna, ponieważ liczby związane z zagrożeniem były źle wyliczone.

Podobnie sytuacja wyglądała z pracą górników. Po latach wyszło na jaw, że nie istniało zagrożenie zatrucia wód gruntowych.

Oczywiście teraz łatwo pisać o takich sprawach z perspektywy osoby żyjącej kilkadziesiąt lat później i nie mającej styczności z katastrofą. Uważam, że twórcy dobrze zrobili serwując nam dezinformację, chaos i brak wystarczającej wiedzy ówczesnych naukowców.

Język angielski

Wielu widzów – i są to także zagorzali fani serialu – uważa, że Czarnobyl byłby jeszcze lepszy, gdyby aktorzy w nim występujący nie mówili po angielsku. Oczywiście jest to jakiś argument, ale ja osobiście uważam, że Jared Harris, Stellan Skarsgård i Emily Watson grają tak znakomicie, że używanie języka rosyjskiego nie jest wcale potrzebne.

A Wy co sądzicie o miniserialu HBO? Czy rażą Was niektóre decyzje scenariuszowe, które zastosowali twórcy? Podzielcie się swoimi opiniami. No i jeśli macie jeszcze jakieś ciekawostki związane z Czarnobylem to napiszcie o nich.