Filmy stancja, zabór

Ekranizacja powieści Stefana Żeromskiego pt. „Syzyfowe prace”. Marcin Borowicz, zaczyna naukę w gimnazjum. Polska w tym czasie jest pod zaborami, chłopiec zetknął się z rusyfikacją, w której nieświadomie brał udział. Kiedy jednak spostrzegł, że popełnił błąd wraz ze swymi przyjaciółmi, postanowił temu zapobiec...

Serial podąża tropami trzech współistniejących w oryginale wątków książki: dzieciństwo Marcina Borowicza, dziejów Andrzeja Radka, wreszcie losów młodzieńczej miłości Marcina i Biruty. Pierwsze sceny oglądamy oczami młodego, załamanego śmiercią matki chłopczyka, samotnego wśród obcych ludzi w odpychającej chłodem szkole w Klerykowie. Tym łatwiej staje się ofiarą zaborczych rusyfikatorów.

Zabór austriacki, rok 1893. Dziesięcioletni Henryk trafia do szkoły w Krakowie. Ale nie w szkole, tylko na stancji u baronowej von Golz przechodzi edukację patriotyczną i obywatelską lojalistów. Jednak Henryk nie ulega ich wpływom, wraz z kolegami ze szkoły składa przysięgę na wierność ojczyźnie i walczy z nie lubianym nauczycielem języka niemieckiego. W szkole chłopcy są szykanowani, baronowa wymawia Henrykowi stancję...