[Pięć Smaków] Kino z najbardziej zamkniętego państwa świata 1

Nie są znane dokładne statystyki dotyczące północnokoreańskiego przemysłu kinowego. Wiadomo, że filmy realizuje się tam już od roku 1949, a ich treść była zawsze ściśle kontrolowana przez władzę, dla której X Muza stała się skutecznym narzędziem budowania wizji państwa pełnego blasku i szczęścia oraz przekazywania założeń doktryny Dżucze.

Najbardziej znaną historią związaną z kinem północnokoreańskim jest uprowadzenie w 1978 roku z Hongkongu reżysera Shin Sang-oka wraz z jego byłą żoną Choi Eun-hie, aktorką. Zadaniem niezwykle popularnego w latach 50. i 60. na Południu Shina było zbudować dla Kim Dzong-Ila przemysł filmowy z prawdziwego zdarzenia. Zakochany w kinie przywódca zapewnił w tym celu parze artystów bardzo komfortowe warunki pracy i intensywny program indoktrynacji. Plan się jednak nie powiódł, małżeństwo zdołało uciec podczas pobytu na festiwalu filmowym w Wiedniu w 1986 roku. Zanim to się jednak stało, reżyser zrealizował siedem filmów, z których najbardziej znanym jest Pulgasari z 1985 r. – odpowiedź na japońskie filmy o Godzilli.

Mimo że obecność Shina w Pjongjangu zakończyła się dla przywódcy druzgoczącą klęską, miała ona kluczowy wpływ na dalsze losy kinematografii. Reżyser pokazał innym twórcom jak wielkie możliwości daje kino. Po roku ’86 filmy nabrały więc lekkości i widowiskowości, pojawił się w nich humor i motywy fantastyczne. Część zdjęć zaczęto realizować także poza granicami kraju. Jeszcze w latach 80. filmy północnokoreańskie dostępne były w wielu krajach demokracji ludowej, gdzie cieszyły się sporą popularnością. Upadek Związku Radzieckiego wpędził kraj w poważne problemy finansowe, co odbiło się także na przemyśle filmowym, który od tego czasu funkcjonuje dość nieregularnie.

W Pjongjangu organizowany jest co dwa lata międzynarodowy festiwal filmowy. W tym roku odbyła się jego 15. edycja.

KINO PÓŁNOCNOKOREAŃSKIE NA PIĘCIU SMAKACH

Przegląd filmów z Korei Północnej na Pięciu Smakach, dwóch z przełomowego roku 1986 i dwóch współczesnych, to okazja, aby obejrzeć najgłośniejsze dzieła zrealizowane w tym kraju. Są one przede wszystkim świadectwem tego, jak bardzo uniwersalny jest język kina i jak skutecznie działają na emocje historie powstające nawet w tak odmiennej rzeczywistości. To także punkt wyjścia do dyskusji na temat roli kina w prowadzeniu polityki historycznej kraju. Specjalnym goście festiwalu będzie mieszkający od lat w Pjongjangu Nicholas Bonner, współreżyser filmu Towarzyszka Kim w przestworzach.

TOWARZYSZKA KIM W PRZESTWORZACH (COMRADE KIM GOES FLYING, REŻ. KIM GWANG HUN, NICHOLAS BONNER, ANJA DAELEMANS, KOREA PÓŁNOCNA / BELGIA / WIELKA BRYTANIA 2012)

Towarzyszka Kim Yong Mi jest pełną energii i zawsze uśmiechniętą górniczką, cieszącą się sympatią wszystkich pracowników kopalni i mieszkańców rodzinnego, prowincjonalnego miasteczka. Jej ukrytą pasją jest jednak gimnastyka artystyczna: w dzieciństwie marzyła o karierze akrobatki, teraz efektowne ewolucje to sposób na spędzanie wolnego czasu. Jednak kiedy za doskonałe wyniki w pracy Yong Mi otrzymuje możliwość wyjazdu do pracy na budowie w Pjongjangu, gdzie akurat odbywają się przesłuchania do prestiżowej cyrkowej grupy teatralnej, iskierka nadziei znów pojawia się w jej sercu.

Towarzyszka Kim to ujmująca, emancypacyjna historia o sile marzeń i determinacji, by o nie walczyć bez względu na przeciwności. Zrealizowany w nieco cukierkowej konwencji i porywający szczerością emocji, film jest z wielu względów wyjątkowy – zrealizowany został w Korei Północnej, z udziałem lokalnych aktorów i ekipy filmowej, postprodukcja miała miejsce w Chinach i Belgii.

MAŁY DOMEK NA FRONCIE (SMALL HOUSE ON FOREFRONT, REŻ. CHOL-HAK PAK, KOREA PÓŁNOCNA 2013)

Ryom Min jest lekarzem, pracującym z oddaniem w jednostce wojskowej i roztaczającym troskliwą opiekę nad żołnierzami armii rewolucyjnej. Do pomocy zgłasza się Thae Ung, który właśnie ukończył studia uniwersyteckie: jest pod ogromnym wrażeniem odpowiedzialności opiekuna i niemal rodzicielskiej uwagi, jaką poświęca on wojskowym. Jego praktyka to nie tylko medyczne umiejętności, ale też ogromne serce, poczucie misji i wysokie standardy etyczne: zawsze stawia życie podopiecznych nad swoje własne.

Film jest sztandarowym przykładem współczesnej północnokoreańskiej produkcji filmowej i tematów chętnie poruszanych w rodzimych mediach. Nie był dotychczas pokazywany poza granicami kraju.

ROZKAZ NR 27 (ORDER NO 27, REŻ. JUNG KI-MO, KIM EUNG-SUK, KOREA PÓŁNOCNA 1986)

Północnokoreańska Parszywa dwunastka, epicka opowieść o elitarnym oddziale żołnierzy, którzy podczas wojny koreańskiej biorą udział w skrajnie niebezpiecznej misji. Ich zadanie polega na przedostaniu się terytorium wroga i wysadzeniu głównej bazy wroga. Nie wszyscy przeżyją, ale dobro ojczyzny jest najważniejsze.

Rozkaz nr 27 jest niezwykle widowiskowym i dynamicznym filmem, który zdobył dużą popularność w kinach Korei Północnej oraz bloku wschodniego. Imponuje w nim przede wszystkim choreografia różnorodnych scen akcji – bohaterowie równie chętnie posługują się bronią palną, co demonstrują umiejętności Taekwondo. Nie są to walki pozorowane – w rolę żołnierzy wcielili się uczniowie szkół walk oraz członkowie oddziałów specjalnych. Legenda głosi, że wielu z nich opuszczało plan filmowy z połamanymi kończynami.

Film o poświęceniu, wierności ojczyźnie i prawdziwej męskiej przyjaźni, wypełniony akcją oraz wzruszającymi żołnierskimi balladami.

HONG KIL-DONG (REŻ. KIM KIL-IN, KOREA PÓŁNOCNA 1986)

Tytułowy bohater to postać legendarna: koreański Robin Hood, którego literacki pierwowzór pojawił się na przełomie XVI i XVII wieku – jednak istnieją głosy, że jego historia została oparta na faktach. Nieślubny syn arystokraty i nisko urodzonej konkubiny obdarzony jest niezwykłą inteligencją i nadludzkimi zdolnościami, które wykorzystuje, by wraz z grupą innych społecznych wyrzutków walczyć z możnowładcami. Jedna z najważniejszych dla narodowej tożsamości obu Korei opowieść doczekała się licznych adaptacji literackich, filmowych, telewizyjnych czy komiksowych.

Kim Kil-in znaną historię ubiera w konwencję kina sztuk walki: można liczyć na efektowne starcia z użyciem mieczy i spektakularne sekwencje kung-fu, okraszone epickim liryzmem. Oprócz zmagań z niesprawiedliwością i obrony słabszych bohater musi tym razem zmierzyć się z największym przeciwnikiem: japońskimi ninja. Dopracowana choreografia, efektowne kostiumy, dynamiczny scenariusz i etyczne przesłanie złożyły się na efekt, dzięki któremu Hong Kil-dong zawdzięcza miano najważniejszego filmu w historii Korei Północnej. Film był także wielkim hitem kin… bułgarskich, gdzie rezerwacje trzeba było robić na wiele dni przed seansem.

Kompletny program 10. edycji Pięciu Smaków znajduje się TUTAJ.
Kalendarz projekcji dostępny jest TUTAJ.

Pokazy festiwalowe odbywać się będą w kinach Muranów i Kinoteka (bilety w cenie 14-18 zł, wydarzenia specjalne 20-25 zł).
Bilety na wszystkie seanse festiwalu dostępne są na piecsmakow.pl oraz w kasach kin Muranów i Kinoteka.

10. edycja festiwalu odbędzie się w Warszawie w kinach Muranów i Kinoteka w dniach 16-23 listopada. Replika: Kino Nowe Horyzonty we Wrocławiu (18-24 listopada).

Przeczytaj także:
Okno na Azję – program jubileuszowej edycji Festiwalu Pięć Smaków.
Ekstremalne wizje Siona Sono na 10. Pięciu Smakach!

Źrodło: informacja prasowa