Akcja "Kryminalnych" rozgrywa się współcześnie. W każdym odcinku policjanci pracują nad rozwiązaniem innej kryminalnej zagadki. Śledztwa prowadzone przez komisarza Zawadę, dotykają problemów ważnych dla większości Polaków - braku poczucia bezpieczeństwa, obojętności otoczenia, bezkarności bandytów, bezradności pokrzywdzonych.
OPZ – Oddział do zwalczania Przestępczości Zorganizowanej to specjalna eksperymentalna, elitarna jednostka policji kierowana przez Renatę Lemańską, podległą Rajmundowi Sieradzkiemu, której celem jest walka z przestępczością zorganizowaną. W skład jednostki od początku jej istnienia wchodzą policjanci operacyjni: nerwowy i impulsywny Igor „Szajba” Szajbiński, jego spokojniejszy przyjaciel Błażej „Budrys” Kowal, niedostępna Daria „Czarna” Westman i najbardziej doświadczony glina w zespole Adam Kruczkowski oraz nieco mniej aktywni „Tomiak” i „Pantera”, a także analitycy: spokojny Kuba Wiśniewski, spec od komputerów i dowcipny, lecz impulsywny analityk Szymon Rafalski specjalizujący się w przesłuchiwaniu.