Filmy socjalizm

Film opowiada o dojrzewaniu wrażliwego chłopca. Jest jednym z ważniejszych debiutów w powojennym kinie polskim. Stanowi ciąg luźno powiązanych epizodów i ukazuje, jak na pozór mało ważne momenty życia kształtują charakter człowieka. Jest buntem przeciwko tłamszeniu indywidualności przez totalitarny system polityczny i służące uniformizacji metody wychowawcze.

Listopad 1984 r., Izba Zatrzymań Hohenschönhausen. Kapitan Gerd Wiesler (Ulrich Mühe) skutecznie i bezlitośnie przesłuchuje więźnia podejrzanego o pomoc przyjacielowi w ucieczce z kraju. Wiesler nagrywa przesłuchanie, żeby zaprezentować metody używane dla pozyskania zeznań jako przykład swoim uczniom w Wyższej Szkole Stasi. Na premierze sztuki Georga Dreymana (Sebastian Koch), Wiesler ma okazję obserwować autora i odtwórczynię głównej roli, piękną aktorkę Christę-Marie Sieland. Wkrótce Anton Grubitz (Ulrich Tukur), zarządzający Departamentem Kultury w Stasi, wyda Wieslerowi rozkaz prowadzenia stałego nadzoru nad pisarzem, którego minister Hempf (Thomas Thieme) podejrzewa o nielojalność wobec Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności.

Z maszyny o zębatych kołach, wielkich przekładniach i kilometrach pasów transmisyjnych niczym mała śrubka wypada, grany przez Chaplina, robotnik. Wycieńczony pracą i załamany nowym sposobem podawania pracownikom posiłków - przez rurkę do ust, ląduje w zakładzie psychiatrycznym. Wyleczony ponownie trafia do zakładu zamkniętego, tym razem karnego, gdy podczas nielegalnej demonstracji nieopatrznie podnosi z ulicy czerwoną szmatę.

Przybycie nowej nauczycielki do podmiejskiej szkoły w Bratysławie roku 1983 wywraca do góry nogami życie lokalnej społeczności. Mária Drazdechová od początku zdaje się manipulować uczniami i ich rodzicami. Po próbie samobójczej jednego z uczniów dyrektor placówki zamierza oddelegować kłopotliwą nauczycielkę. W tym celu jednak rodzice muszą podpisać petycję. Problem w tym, że Drazdechová ma daleko idące koneksje w Partii Komunistycznej. Czy prowincjusze będą w stanie zawalczyć o to, w co wierzą?

Nowe spojrzenie na Hollywood lat 30. XX wieku oczami zjadliwego krytyka społecznego i uzależnionego od alkoholu scenarzysty Hermana J. Mankiewicza, który ściga się z czasem, aby ukończyć scenariusz Obywatela Kane’a dla Orsona Wellesa.

Rok 1937. Tenzin Gyatso, rozkoszny dwulatek z biednej, tybetańskiej rodziny, przygląda się rozłożonym przed nim przedmiotom. Dla niego to tylko zabawa, ale dla obserwujących tę scenę mnichów buddyjskich bezbłędne rozpoznanie przez malca przedmiotów należących do zmarłego właśnie XIII Dalaj Lamy i uznanie ich za własne to znak, że ów malec jest XIV Dalaj Lamą - XIV wcieleniem (reinkarnacją) Buddy Miłościwego. W przyszłości sądzone mu zatem będzie stać się religijnym i politycznym przywódcą Tybetu...

Astronauci lądują awaryjnie w środku zbiornika wodnego na nieznanej planecie. Przedzierają się przez zalegającą wokół pustynię. Wkrótce odkrywają, że na wyspie żyją inteligentne małpy. Dowódca statku, George Taylor (Charlton Heston), zostaje przez nie schwytany.

Studentka Szkoły Filmowej Agnieszka realizuje swój film dyplomowy. Na jego bohatera wybiera Mateusza Birkuta, murarza z Nowej Huty, który z szarego człowieka stał się bohaterem - przewodnikiem pracy, a później - jak wielu innych - został bezlitośnie strącony z piedestału. Agnieszka szukając prawdy o jego życiu, odnajduje ogólniejszą prawdę o gorzkich latach pięćdziesiątych i o trudym losie naszego narodu...

Do nowo oddanego bloku, po latach oczekiwań, lokatorzy zaczynają wprowadzać się do swoich mieszkań (z wyjątkiem Balcerka, który robi to z przymusu). Wszystkim kieruje gospodarz bloku – Anioł. W kolejnych odcinkach oglądamy humorystyczne perypetie głównych bohaterów. Na koniec Anioł… awansuje na stanowisko kierownika osiedla.

W czasie wydarzeń sierpniowych w 1980 roku autor scenariusza Aleksander Ścibor-Rylski przebywał za granicą. W ciągu sześciu dni na podstawie dokumentów, relacji świadków, zapisów magnetofonowych napisał scenariusz Człowieka z żelaza. Wyjaśniając tytuł filmu powiedział: Birkut przyjechał ze wsi na budowę Nowej Huty twardy i takim pozostał. Narasta w nim świadomość, ale jako charakter pozostaje monolitem od początku do końca. Jego syn najpierw prezentuje się jako młody człowiek, dość nieufny i zamknięty w sobie. Jest dopiero takim kawałkiem żelaza, który trzeba wykuć. I wykuwa go życie - śmierć ojca, rok 1976, działalność w wolnych związkach zawodowych i wreszcie sam strajk. Fabuła filmu jest kontynuacją losów rodziny Birkutów. Syn Mateusza Birkuta, Maciek Tomczyk, jest robotnikiem w stoczni gdańskiej. Jest także aktywnym działaczem komitetu strajkowego. Dziennikarz radiowy Winkel otrzymuje polecenie zrealizowania reportażu kompromitującego Tomczyka. Winkel przyjeżdża do Trójmiasta, składa wizytę Badeckiemu, przedstawicielowi lokalnych władz.