Filmy statek, reportaż

W czasie wydarzeń sierpniowych w 1980 roku autor scenariusza Aleksander Ścibor-Rylski przebywał za granicą. W ciągu sześciu dni na podstawie dokumentów, relacji świadków, zapisów magnetofonowych napisał scenariusz Człowieka z żelaza. Wyjaśniając tytuł filmu powiedział: Birkut przyjechał ze wsi na budowę Nowej Huty twardy i takim pozostał. Narasta w nim świadomość, ale jako charakter pozostaje monolitem od początku do końca. Jego syn najpierw prezentuje się jako młody człowiek, dość nieufny i zamknięty w sobie. Jest dopiero takim kawałkiem żelaza, który trzeba wykuć. I wykuwa go życie - śmierć ojca, rok 1976, działalność w wolnych związkach zawodowych i wreszcie sam strajk. Fabuła filmu jest kontynuacją losów rodziny Birkutów. Syn Mateusza Birkuta, Maciek Tomczyk, jest robotnikiem w stoczni gdańskiej. Jest także aktywnym działaczem komitetu strajkowego. Dziennikarz radiowy Winkel otrzymuje polecenie zrealizowania reportażu kompromitującego Tomczyka. Winkel przyjeżdża do Trójmiasta, składa wizytę Badeckiemu, przedstawicielowi lokalnych władz.

Żartobliwy reportaż ukazujący letni wypoczynek w najpopularniejszych polskich miejscowościach nadmorskich. Wycieczkę rozpoczynamy w Orłowie, gdzie jesteśmy świadkami wyborów Miss Wybrzeża oraz różnych rozrywek plażowych, po czym udajemy się statkiem do Jastarni, a wieczorem na dancing do Juraty. Mamy możliwość zajrzenia do pracowni malarskiej Wojciecha Kossaka, następnie zwiedzamy latarnię morską w Rozewiu i udajemy się na plażę do Jastrzębiej Góry, gdzie wypoczywają znani artyści sceny i ekranu. Szlakiem mew to jeden z wielu morskich filmów Mieczysława Bilażewskiego. W kilku zdjęciach dowcipnie użyto tu stopklatek i cofania ruchu. Lektorem jest Andrzej Bogucki, aktor związany bardzo blisko z Polskim Radiem, znany głównie ze słuchowisk dziecięcych. Wielką wartością filmu jest udział znanych artystów: widzimy m.in. Stefana Hnydzińskiego pływającego w morzu, Tolę Mankiewiczównę jedzącą lody czy Elżbietę Barszczewską czytająca książkę na klifie. Dotychczas film znany był jedynie w okaleczonej wersji pozbawionej dźwięku. W 2023 roku został zrekonstruowany w oparciu o trzy niekompletne kopie.